Hội chứng suy hô hấp cấp tính

07.08.2023 12:54 sáng

Hội chứng suy hô hấp cấp tính (Acute Respiratory Distress Syndrome: ARDS), là một tình trạng ảnh hưởng đến phổi nghiêm trọng và có khả năng đe dọa tính mạng. ARDS được đặc trưng bởi tình trạng viêm và tích tụ chất lỏng trong phổi, dẫn đến suy hô hấp nghiêm trọng. Tình trạng này chủ yếu ảnh hưởng đến phế nang, là những túi khí nhỏ trong phổi chịu trách nhiệm trao đổi oxy và carbon dioxide. Tình trạng viêm và tích tụ chất lỏng trong ARDS khiến phổi khó cung cấp đủ oxy cho máu và loại bỏ carbon dioxide một cách hiệu quả.

Nguyên nhân

ARDS có thể do nhiều yếu tố gây ra, bao gồm:

  • Tổn thương phổi trực tiếp: Điều này có thể xảy ra do viêm phổi, hít phải các chất độc hại (ví dụ: khói, hóa chất) hoặc chấn thương phổi.
  • Tổn thương phổi gián tiếp: Các tình trạng như nhiễm trùng huyết, viêm tụy nặng, hít phải dịch dạ dày vào phổi hoặc chấn thương lớn có thể dẫn đến ARDS.

Triệu chứng

Các triệu chứng của ARDS thường phát triển đột ngột và xấu đi nhanh chóng. Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến bao gồm:

  • Khó thở nghiêm trọng
  • Thở nhanh và nông
  • Nồng độ oxy trong máu thấp (thiếu oxy máu)
  • Nhịp tim nhanh
  • Nhầm lẫn hoặc thay đổi trạng thái tinh thần
  • Mệt mỏi
  • Màu da hơi xanh (tím tái) do không đủ oxy

Chẩn đoán

Chẩn đoán ARDS bao gồm sự kết hợp giữa đánh giá lâm sàng, nghiên cứu hình ảnh và xét nghiệm. Các bước sau đây thường được thực hiện:

  • Tiền sử bệnh và khám thực thể: đánh giá các triệu chứng, yếu tố rủi ro và nguyên nhân tiềm ẩn.
  • Xét nghiệm máu: Chúng có thể bao gồm phân tích khí máu động mạch để đo nồng độ oxy và carbon dioxide, cũng như xét nghiệm máu để đánh giá chức năng cơ quan và xác định các bệnh nhiễm trùng tiềm ẩn.
  • Chụp X-quang hoặc CT ngực: Giúp hình dung những bất thường trong phổi, chẳng hạn như thâm nhiễm hoặc tích tụ chất lỏng.
  • Xét nghiệm chức năng phổi: Các xét nghiệm này đo chức năng phổi và có thể giúp xác định mức độ nghiêm trọng của suy hô hấp.

Điều trị

Mục tiêu chính của điều trị ARDS là hỗ trợ hô hấp và cung cấp oxy trong khi giải quyết nguyên nhân cơ bản. Các lựa chọn điều trị bao gồm:

  • Thở máy: Hầu hết những người bị ARDS đều cần hỗ trợ thở. Thông khí cơ học cung cấp oxy và giúp loại bỏ carbon dioxide. Áp suất dương cuối thì thở ra (PEEP) thường được sử dụng để giữ cho phế nang mở và cải thiện quá trình oxy hóa.
  • Chăm sóc hỗ trợ: Điều này bao gồm duy trì cân bằng chất lỏng, cung cấp dinh dưỡng và ngăn ngừa các biến chứng như nhiễm trùng hoặc rối loạn chức năng cơ quan.
  • Điều trị nguyên nhân cơ bản: Các nỗ lực được thực hiện để xác định và điều trị tình trạng cơ bản gây ra ARDS, chẳng hạn như kháng sinh điều trị viêm phổi hoặc điều trị nhiễm trùng huyết.
  • Oxy hóa qua màng ngoài cơ thể (ECMO): Trong trường hợp ARDS nghiêm trọng, ECMO có thể được xem xét. ECMO tạm thời đảm nhận chức năng của tim và phổi, cung cấp oxy và hỗ trợ tuần hoàn.

Việc quản lý ARDS thường được thực hiện trong đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU) với đội ngũ chuyên gia chăm sóc sức khỏe đa ngành.

Cần lưu ý rằng đây là nội dung tổng quan và không thể thay thế lời khuyên y tế chuyên nghiệp. Nếu bạn lo lắng hoặc có các triệu chứng liên quan, điều cần thiết là tham khảo ý kiến ​​​​chuyên gia chăm sóc sức khỏe để được đánh giá và hướng dẫn thích hợp.

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Khoa Y, ngành Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).

Trả lời