Nhiệt độ cơ thể

Nhiệt độ cơ thể (Body temperature) là thước đo khả năng sinh nhiệt và tản nhiệt của cơ thể, duy trì môi trường bên trong ổn định cần thiết cho chức năng tối ưu. Đây là một trong những dấu hiệu quan trọng được sử dụng để đánh giá sức khỏe. Nhiệt độ cơ thể bình thường thay đổi đôi chút tùy theo từng người và có thể thay đổi tùy thuộc vào thời gian trong ngày, mức độ hoạt động và các yếu tố khác.

Phạm vi nhiệt độ cơ thể bình thường

• Trung bình: 37°C
• Phạm vi bình thường: 36,1°C đến 37,2°C

Nhiệt độ nằm ngoài phạm vi này có thể chỉ ra tình trạng bệnh lý tiềm ẩn.

Biến động nhiệt độ cơ thể:

1. Thời gian trong ngày: Thấp hơn vào buổi sáng, cao hơn vào cuối buổi chiều hoặc buổi tối.
2. Mức độ hoạt động: Vận động thể chất có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể.
3. Độ tuổi: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nhiệt độ cơ thể cao hơn một chút, người lớn tuổi có xu hướng có nhiệt độ cơ bản thấp hơn.
4. Chu kỳ kinh nguyệt: Những thay đổi về hormone trong quá trình rụng trứng có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể khoảng 0,3°C.

Phương pháp đo

Nhiệt độ cơ thể được đo bằng nhiệt kế ở các vị trí khác nhau:

1. Miệng: Phổ biến và đáng tin cậy nếu thực hiện đúng cách. Phạm vi bình thường: 36,5°C–37,5°C.
2. Trực tràng: Chính xác nhất đối với nhiệt độ lõi. Thường cao hơn 0,3°C – 0,5°C so với nhiệt độ đo ở miệng.
3. Nách: Ít chính xác hơn. Thường thấp hơn 0,3°C – 0,5°C so với nhiệt độ đo ở miệng.
4. Màng nhĩ (Tai): Đo nhiệt độ trong ống tai. Nhanh nhưng có thể thay đổi nếu không đặt đúng vị trí.
5. Thái dương (Trán): Không xâm lấn và nhanh, sử dụng công nghệ hồng ngoại.

Nhiệt độ cơ thể bất thường

1. Sốt (Tăng thân nhiệt):

• Định nghĩa: Nhiệt độ cơ thể >38°C.
• Nguyên nhân: Nhiễm trùng (do virus hoặc vi khuẩn), viêm, kiệt sức vì nóng hoặc một số loại thuốc.
• Sốt nặng: > 40°C có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như co giật.

2. Hạ thân nhiệt:

• Định nghĩa: Nhiệt độ cơ thể 35°C.
• Nguyên nhân: Tiếp xúc lâu dài với lạnh, suy giáp hoặc một số loại thuốc nhất định.
• Triệu chứng: Rùng mình, lú lẫn, nhịp tim chậm và mất ý thức.

Tầm quan trọng của việc điều hòa nhiệt độ cơ thể:

Cơ thể duy trì nhiệt độ thông qua vùng dưới đồi, hoạt động như một bộ điều nhiệt. Các quá trình như đổ mồ hôi, run rẩy và thay đổi lưu lượng máu giúp duy trì nhiệt độ ổn định.

– Cơ chế giảm nhiệt: Đổ mồ hôi, giãn mạch.
– Cơ chế giữ nhiệt: Rùng mình, co mạch, tăng tốc độ trao đổi chất.

Tóm lại, nhiệt độ cơ thể là dấu hiệu quan trọng phản ánh trạng thái cân bằng của cơ thể và đóng vai trò quan trọng trong việc xác định các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn.