Natri máu

19.01.2024 12:09 chiều

Natri (sodium) là một chất điện giải thiết yếu, đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng dịch thể bên trong và bên ngoài tế bào. Nó giống như một người điều khiển giao thông, điều chỉnh dòng nước qua màng tế bào, đảm bảo chức năng cơ và thần kinh thích hợp, đồng thời góp phần giúp huyết áp ổn định. Đo nồng độ natri trong máu là một chỉ số quan trọng về sức khỏe tổng thể và giúp chẩn đoán các tình trạng bệnh lý khác nhau.

Phạm vi bình thường

Đối với người lớn, mức natri trong máu khỏe mạnh nằm trong khoảng 135 đến 145 mEq/L. Phạm vi này đảm bảo chức năng tế bào tối ưu và cân bằng chất lỏng trong cơ thể.

Nguyên nhân gây ra natri máu bất thường

Cả nồng độ natri trong máu cao (hypernatremia) và thấp (hyponatremia) đều có thể gây hại cho sức khỏe và cần được chăm sóc y tế.

Tăng natri máu

Nguyên nhân:

  • Mất nước do đổ mồ hôi quá nhiều, tiêu chảy hoặc nôn mửa mà không uống đủ nước
  • Ăn quá nhiều muối
  • Một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu và corticosteroid
  • Bệnh đái tháo nhạt, một tình trạng gây đi tiểu nhiều

Triệu chứng:

  • Khát
  • Mệt mỏi
  • Lú lẫn
  • Chuột rút cơ bắp
  • Co giật

Hạ natri máu:

Nguyên nhân:

  • Uống quá nhiều nước mà không đủ chất điện giải
  • Bệnh thận hoặc gan
  • Suy tim
  • Một số loại thuốc
  • Rối loạn nội tiết

Triệu chứng:

  • Buồn nôn và ói mửa
  • Đau đầu
  • Lú lẫn
  • Yếu đuối
  • Co giật

Lượng natri dung nạp:

Duy trì mức natri trong máu khỏe mạnh liên quan đến việc cân bằng lượng ăn vào và bài tiết. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị hạn chế lượng natri hàng ngày dưới 2.300 miligam (mg), mục tiêu lý tưởng là 1.500 mg để có sức khỏe tối ưu. Điều này có nghĩa là khoảng ½ muỗng cà phê muối ăn.

Lời khuyên để hấp thụ Natri lành mạnh:

  • Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, thường chứa nhiều natri.
  • Chọn trái cây tươi, rau và ngũ cốc nguyên hạt.
  • Nấu nhiều bữa ăn hơn ở nhà, giúp bạn kiểm soát được hàm lượng muối.
  • Đọc nhãn thực phẩm cẩn thận và chọn những thực phẩm có hàm lượng natri thấp.
  • Sử dụng các loại thảo mộc và gia vị để tăng thêm hương vị cho món ăn thay vì dùng muối.

 

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Khoa Y, ngành Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).