Tế bào T ghi nhớ

07.08.2023 12:54 sáng

Tế bào T ghi nhớ (Memory T cells) là một loại tế bào chuyên biệt của tế bào T, chúng được hình thành sau lần tiếp xúc lần đầu với một kháng nguyên, chẳng hạn như trong quá trình nhiễm trùng hoặc tiêm chủng. Chúng đóng một vai trò quan trọng trong khả năng miễn dịch thích nghi bằng cách cung cấp trí nhớ miễn dịch dài hạn và cho phép phản ứng nhanh hơn và mạnh mẽ hơn khi tiếp xúc lại với cùng một kháng nguyên.

Đặc điểm chính của các tế bào T ghi nhớ là khả năng “nhớ” các kháng nguyên đã gặp trước đó. Trí nhớ này được phát triển thông qua những thay đổi trong biểu hiện gen và sự hình thành các tế bào T có trí nhớ tồn tại lâu dài trong phản ứng miễn dịch cơ bản.

Có hai loại tế bào T ghi nhớ chính:

Tế bào T ghi nhớ trung tâm (Central memory T cells): Các tế bào T ghi nhớ trung tâm cư trú chủ yếu ở các cơ quan bạch huyết thứ cấp, chẳng hạn như các hạch bạch huyết và lá lách.
Chúng có khả năng tăng sinh cao và có khả năng biệt hóa thành tế bào T hiệu ứng khi tiếp xúc lại với kháng nguyên. Các tế bào T ghi nhớ trung tâm cung cấp khả năng miễn dịch lâu dài và góp phần bảo vệ bền vững chống lại mầm bệnh.

Tế bào T ghi nhớ hiệu ứng (Effector memory T cells): Tế bào T ghi nhớ hiệu ứng được tìm thấy trong các mô ngoại vi, chẳng hạn như bề mặt niêm mạc và các mô bị viêm. Chúng có chức năng tác động ngay lập tức và có thể nhanh chóng phản ứng với sự tái nhiễm trùng tại vị trí nhiễm trùng. Các tế bào ghi nhớ hiệu ứng không yêu cầu biệt hóa thêm và có thể trực tiếp thực hiện các chức năng tác động của chúng, chẳng hạn như bài tiết cytokine hoặc hoạt động gây độc tế bào.

Các tế bào T ghi nhớ được đặc trưng bởi tuổi thọ và khả năng tồn tại trong cơ thể trong một thời gian dài, từ vài tháng đến nhiều năm. Điều này cho phép chúng cung cấp các phản ứng miễn dịch nhanh chóng và tăng cường khi gặp lại cùng một kháng nguyên, đẩy nhanh quá trình loại bỏ mầm bệnh, ngăn ngừa tái nhiễm và mang lại sự bảo vệ lâu dài.

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Khoa Y, ngành Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).

Trả lời