Tamponade tim

Sơ lược 

Tamponade tim (Cardiac tamponade) là một tình trạng y khoa nghiêm trọng trong đó dịch thể hoặc máu tích tụ trong màng ngoài tim (màng mỏng bao quanh tim). Chất lỏng dư thừa này có thể gây chèn ép tạo áp lực lên tim và ngăn tim giản ra (tâm trương) như bình thường. Tamponade tim có thể đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

Nguyên nhân

Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây tamponade tim:

• Nhiễm trùng màng ngoài tim, chẳng hạn như viêm màng ngoài tim, có thể dẫn đến tích tụ dịch ở màng ngoài tim
• Chấn thương ở ngực có thể làm hỏng màng ngoài tim và gây chảy máu và tích tụ ở màng ngoài tim.
• Các khối u ung thư phát triển trong màng ngoài tim hoặc các mô gần đó, có thể gây áp lực lên tim.
• Các điều kiện y tế khác có thể gây ra tamponade tim bao gồm suy thận, suy giáp và lupus.

Triệu chứng

Các triệu chứng của tamponade tim có thể thay đổi tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng và nguyên nhân cơ bản. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Đau ngực như cắt hoặc trì nặng có thể tỏa ra cổ, vai, lưng hoặc bụng
• Khó thở đặc biệt là khi nằm xuống
• Nhẹ đầu, cảm thấy ngất xỉu hoặc chóng mặt
• Nhịp tim nhanh hơn bình thường
• Huyết áp thấp hơn bình thường
• Giản tĩnh mạch cổ
• Pulsus Paradoxus: Huyết áp giảm hơn 10 mmHg khi hít vào

Chẩn đoán

Tamponade tim thường được chẩn đoán dựa trên sự kết hợp giữa các triệu chứng của bệnh nhân, kết quả kiểm tra thể chất và xét nghiệm hình ảnh. Các xét nghiệm hình ảnh có thể được sử dụng để chẩn đoán tamponade tim bao gồm:

• X-quang ngực: có thể cho thấy dấu hiệu tích tụ chất lỏng xung quanh trái tim.
• Siêu âm tim: siêu âm này có thể cho thấy hình ảnh của tim và màng ngoài tim và có thể được sử dụng để đo lượng chất lỏng hiện tại.
• CT scan: Chụp cắt lớp điện toán có thể cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về tim và màng ngoài tim.

Điều trị

Mục tiêu của điều trị tamponade tim là loại bỏ chất lỏng hoặc máu dư thừa khỏi màng ngoài tim và giảm áp lực lên tim. Điều này có thể được thực hiện thông qua một thủ thuật dẫn lưu màng ngoài tim (pericardiocentesis), trong đó kim được đưa vào màng ngoài tim để dẩn lưu dịch thừa này. Trong một số trường hợp, phẫu thuật có thể cần thiết để loại bỏ một phần của màng ngoài tim.

Nếu tamponade tim là do một tình trạng y khoa tiềm ẩn, chẳng hạn như nhiễm trùng hoặc ung thư, tình trạng đó cũng sẽ cần phải được điều trị.

Tiên lượng

Tiên lượng cho tamponade tim phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản và mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Nếu tamponade tim được chẩn đoán và điều trị kịp thời, hầu hết mọi người đều phục hồi hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu tình trạng không được điều trị, nó có thể gây tử vong.

Phòng ngừa

Không có cách chắc chắn để ngăn ngừa tamponade tim. Tuy nhiên, việc giảm các yếu tố nguy cơ đối với các nguyên nhân cơ bản của tamponade tim, chẳng hạn như nhiễm trùng và bệnh tim, có thể giúp giảm cơ hội phát triển tình trạng này.