Bệnh than

07.08.2023 12:54 sáng

Sơ lược

Bệnh than (Anthrax Disease) là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Bacillus anthracis gây ra. Nó chủ yếu ảnh hưởng đến động vật như gia súc, cừu và dê, nhưng nó cũng có thể lây nhiễm sang người. Bệnh có thể truyền sang người qua tiếp xúc với động vật bị nhiễm bệnh hoặc các sản phẩm của chúng, như thịt hoặc len, cũng như qua việc hít phải các bào tử. Trước đây, bệnh than từng được sử dụng làm vũ khí sinh học do khả năng gây bệnh nặng và tử vong.

Nguyên nhân 

Bệnh than do vi khuẩn Bacillus anthracis gây ra, chúng hình thành bào tử có thể tồn tại lâu dài trong môi trường. Khi các bào tử này xâm nhập vào cơ thể, chúng có thể hoạt động và nhân lên, dẫn đến nhiễm trùng. Ba dạng nhiễm bệnh than chính ở người là qua da, qua đường hô hấp và qua đường tiêu hóa.

Triệu chứng

Các triệu chứng của bệnh than phụ thuộc vào đường xâm nhập vào cơ thể:

  • Bệnh than qua da: Đây là dạng phổ biến nhất, xảy ra khi các bào tử tiếp bệnh than xúc với vết cắt hoặc vết trầy xước trên da.
    Các triệu chứng bao gồm vết loét không đau với trung tâm màu đen (vết vảy), sưng tấy, sốt và đau đầu.
  • Bệnh than qua đường hô hấp: Dạng này là kết quả của việc hít phải các bào tử bệnh than.
    Các triệu chứng ban đầu có thể giống cảm lạnh thông thường nhưng có thể tiến triển thành suy hô hấp nặng, sốt cao và sốc.
  • Bệnh than đường tiêu hóa: Dạng này hiếm gặp và là kết quả của việc tiêu thụ thịt chưa nấu chín, bị ô nhiễm bào tử bệnh than.
    Các triệu chứng bao gồm buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy và sốt.

Chẩn đoán

Bệnh than có thể được chẩn đoán thông qua:

  • Xét nghiệm khác nhau, bao gồm cấy máu, lấy mẫu từ vùng bị ảnh hưởng (tổn thương da, dịch tiết đường hô hấp hoặc phân) và xét nghiệm kháng thể.
  • Xem xét các triệu chứng của bệnh nhân, tiền sử phơi nhiễm và khả năng tiếp xúc với động vật bị nhiễm bệnh hoặc các sản phẩm bị ô nhiễm.

Điều trị

Điều trị sớm là rất quan trọng trong các trường hợp bệnh than.

  • Thuốc kháng sinh là phương pháp điều trị chính. Ciprofloxacin, doxycycline và penicillin thường được sử dụng để điều trị bệnh than.
  • Trong những trường hợp nghiêm trọng hoặc nếu bị viêm màng não, có thể cần dùng kháng sinh tiêm tĩnh mạch.
  • Các biện pháp hỗ trợ khác, chẳng hạn như kiểm soát tình trạng suy hô hấp hoặc sốc, cũng có thể cần thiết.

Tiên lượng

Tiên lượng bệnh than phụ thuộc vào hình thức nhiễm trùng và tốc độ điều trị được bắt đầu.
Bệnh than qua da có tiên lượng tương đối tốt nếu được điều trị kịp thời. Mặt khác, bệnh than qua đường hô hấp nghiêm trọng hơn nhiều và thường gây tử vong, ngay cả khi được điều trị tích cực.

Phòng ngừa

Phòng ngừa bệnh than bao gồm một số biện pháp:

  • Tiêm chủng: Vaccine bệnh than phòng ngừa cho những người có nguy cơ phơi nhiễm cao, chẳng hạn như quân nhân và nhân viên phòng thí nghiệm xử lý vi khuẩn.
  • Kiểm soát Động vật: Theo dõi và kiểm soát bệnh than ở gia súc có thể giúp ngăn ngừa sự phơi nhiễm của con người.
  • Xử lý đúng cách các sản phẩm từ động vật: Những người làm việc với các sản phẩm từ động vật nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa thích hợp, chẳng hạn như mặc quần áo bảo hộ và tránh tiếp xúc với động vật có khả năng bị nhiễm bệnh.
  • Tránh các sản phẩm bị ô nhiễm: Điều cần thiết là tránh tiêu thụ thịt chưa nấu chín hoặc bị ô nhiễm, đặc biệt là từ các nguồn không rõ ràng.

Cần lưu ý rằng đây là nội dung tổng quan và không thể thay thế lời khuyên y tế chuyên nghiệp. Nếu bạn lo lắng hoặc có các triệu chứng liên quan, điều cần thiết là tham khảo ý kiến ​​​​chuyên gia chăm sóc sức khỏe để được đánh giá và hướng dẫn thích hợp.

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Khoa Y, ngành Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).

Trả lời