Biomarker (biological marker) tạm dịch là dấu hiệu sinh học hay dấu ấn sinh học, là một chỉ số có thể đo lường được về trạng thái hoặc tình trạng sinh học. Biomarker được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khoa học và y học khác nhau để đánh giá sức khỏe, chẩn đoán bệnh hoặc dự đoán kết quả điều trị.
Biomarker có thể là các phân tử, gene, protein hoặc các thực thể sinh học có thể đo lường khác và rất quan trọng để hiểu các quá trình sinh lý hoặc bệnh lý.
Biomarker có thể được phân thành 4 loại chính:
- Biomarker chẩn đoán: được sử dụng để chẩn đoán bệnh hoặc tình trạng. Ví dụ, sự hiện diện của một số biomarker trong máu có thể được sử dụng để chẩn đoán ung thư.
- Biomarker tiên lượng: được sử dụng để dự đoán kết quả của một bệnh hoặc tình trạng. Ví dụ, mức độ của một số protein trong máu có thể được sử dụng để tiên lượng nguy cơ tử vong do bệnh tim.
- Biomarker dự đoán: được sử dụng để dự đoán đáp ứng với một phương pháp điều trị cụ thể. Ví dụ, một số dấu hiệu di truyền nhất định có thể được sử dụng để dự đoán liệu một bệnh nhân có khả năng đáp ứng với một loại thuốc điều trị ung thư cụ thể hay không.
- Biomarker theo dõi: này được sử dụng để theo dõi sự tiến triển của bệnh hoặc tình trạng hoặc đáp ứng với điều trị. Ví dụ, mức độ của một số protein trong máu có thể được sử dụng để theo dõi phản ứng với hóa trị ở bệnh nhân ung thư.
Dưới đây là một số ví dụ về biomarker:
- Đường huyết: Đường huyết được sử dụng để chẩn đoán và theo dõi bệnh tiểu đường.
- Cholesterol: Mức cholesterol được sử dụng để đánh giá nguy cơ mắc bệnh tim.
- PSA: Xét nghiệm PSA được sử dụng để sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt.
- Dấu hiệu ung thư: chẳng hạn như CA-125 và CA-15-3, được sử dụng để chẩn đoán và theo dõi ung thư.
- Tải lượng virus: Xét nghiệm tải lượng virus được sử dụng để đo lượng virus trong cơ thể một người và theo dõi phản ứng với điều trị bằng thuốc kháng virus.
Bài viết liên quan
Vaccines
PreHevbrio – Vaccine phòng ngừa viêm gan siêu vi B
Ung thư
Welireg – Thuốc mới điều trị ung thư liên quan bệnh Von Hippel-Lindau
Nội tiết - Chuyển hoá
Fensolvi – Thuốc mới điều trị trẻ dậy thì sớm trung ương