Kiểm tra độ trễ giấc ngủ nhiều lần

27.08.2024 1:12 chiều

Sơ lược

Kiểm tra độ trễ giấc ngủ nhiều lần (Multiple Sleep Latency Test: MSLT) là một bài kiểm tra giấc ngủ chuyên biệt được sử dụng để đánh giá tình trạng buồn ngủ ban ngày và chẩn đoán các rối loạn giấc ngủ, đặc biệt là chứng ngủ rũ. Bài kiểm tra này đo khoảng thời gian bao lâu mà một người ngủ thiếp đi trong môi trường tối, yên tĩnh vào ban ngày và liệu họ có chuyển động mắt nhanh (rapid eye movement: REM) ngay sau khi ngủ thiếp đi hay không.

MSLT được tiến hành như thế nào

1. Chuẩn bị:

MSLT thường được tiến hành vào ngày hôm sau khi thực hiện đo đa ký giấc ngủ (Polysomnography: PSG). Điều này đảm bảo rằng giấc ngủ ban đêm của bệnh nhân được theo dõi, giúp cung cấp bối cảnh cho kết quả MSLT.

2. Quy trình:

– Ngủ trưa: Bài kiểm tra bao gồm một loạt 5 lần ngủ trưa, mỗi lần 20 phút, cách nhau 2 giờ trong ngày.

– Môi trường: Bệnh nhân được đưa vào một căn phòng tối, yên tĩnh và được yêu cầu cố gắng ngủ thiếp đi.

– Theo dõi: Trong mỗi lần ngủ trưa, bệnh nhân được kết nối với nhiều thiết bị theo dõi khác nhau để đo hoạt động của não (EEG), chuyển động của mắt (EOG), hoạt động của cơ (EMG) và nhịp tim (ECG). Những thông tin này giúp xác định liệu bệnh nhân có ngủ hay không và khi nào họ đi vào giấc ngủ REM (REM sleep).

3. Các phép đo:

– Độ trễ giấc ngủ (Sleep Latency): Là thời gian đi vào giấc ngủ, được đo từ khi bắt đầu mỗi lần ngủ trưa.

– Độ trễ REM (REM Latency): Là thời gian đi vào giấc ngủ REM sau khi vào giấc ngủ.

Diễn giải kết quả

Độ trễ giấc ngủ:

– Độ trễ giấc ngủ ngắn (dưới 8 phút) cho thấy tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày.

– Độ trễ giấc ngủ rất ngắn (dưới 5 phút) thường được coi là bất thường và có thể chỉ ra chứng rối loạn giấc ngủ như chứng ngủ rũ hoặc chứng buồn ngủ quá mức vô căn (idiopathic hypersomnia).

Khi giấc ngủ REM phát sinh:

– Nếu một người đi vào giấc ngủ REM trong vòng 15 phút trong hai hoặc nhiều lần ngủ trưa, điều này gợi ý rất nhiều đến chứng ngủ rũ, đặc biệt là khi kết hợp với tiền sử buồn ngủ quá mức vào ban ngày.

– Nếu giấc ngủ REM không xảy ra nhưng người đó vẫn ngủ thiếp đi nhanh chóng, điều này có thể gợi ý chứng buồn ngủ quá mức vô căn hơn là chứng ngủ rũ.

Ý nghĩa của MSLT

MSLT là một công cụ chẩn đoán quan trọng vì nó đo lường khách quan xu hướng ngủ thiếp đi trong ngày của một người và khả năng đi vào giấc ngủ REM nhanh chóng của họ, đây là những đặc điểm chính trong chẩn đoán chứng ngủ rũ và các rối loạn giấc ngủ khác. Xét nghiệm này giúp phân biệt giữa các loại ngủ rũ khác nhau và cung cấp thông tin có giá trị để xác định phác đồ điều trị phù hợp nhất.

 

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).