Nhiễm toan ceton

07.08.2023 12:54 sáng

Nhiễm toan ceton (Ketoacidosis) là một biến chứng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể sản xuất ra lượng ceton (keton) quá cao. Ceton là thành phần được cơ thể bạn tạo ra khi phân hủy chất béo để lấy năng lượng.

Phân loại

  • Nhiễm toan ceton do tiểu đường (diabetic ketoacidosis: DKA) là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh tiểu đường xảy ra khi cơ thể bạn sản xuất ra lượng ceton cao. Ceton là hóa chất mà cơ thể bạn tạo ra khi phân hủy chất béo để lấy năng lượng. DKA phổ biến nhất ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 1, nhưng nó cũng có thể xảy ra ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2.
  • Nhiễm toan ceton do rượu (Alcoholic ketoacidosis: AKA) là một loại nhiễm toan ceton ít phổ biến hơn, xảy ra ở những người uống nhiều rượu và có lượng insulin thấp. AKA có thể đe dọa đến tính mạng nhưng bệnh này thường có thể điều trị được bằng cung cấp dịch và insulin.

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính của nhiễm toan ceton là do thiếu insulin. Insulin là một loại hormone giúp cơ thể bạn sử dụng glucose để tạo năng lượng. Khi bạn không có đủ insulin, cơ thể bạn sẽ bắt đầu phân hủy chất béo để lấy năng lượng. Điều này tạo ra ceton, có thể tích tụ trong máu và gây nhiễm toan ceton.

Các nguyên nhân khác của nhiễm toan ceton bao gồm

  • Bệnh tật hoặc nhiễm trùng
  • tập thể dục quá nhiều
  • Một số loại thuốc

Triệu chứng

Các triệu chứng nhiễm toan ceton có thể khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:

  • Lượng đường trong máu cao (thường trên 250 mg/dL)
  • Ceton trong máu hoặc nước tiểu
  • Mất nước
  • Buồn nôn và ói mửa
  • Đau bụng
  • Hụt hơi
  • Hơi thở có mùi trái cây
  • Buồn ngủ, rối loạn ý thức

Chẩn đoán

Việc chẩn đoán nhiễm toan ceton thường được thực hiện dựa trên các triệu chứng và kết quả xét nghiệm máu của bạn.
Các xét nghiệm máu thường cho thấy lượng đường trong máu cao, nồng độ ceton cao và độ pH trong máu thấp.

Điều trị

Phương pháp điều trị nhiễm toan ceton là khôi phục lượng đường trong máu và chất điện giải về mức bình thường. Điều này thường được thực hiện bằng bù dịch, insulin và các loại thuốc khác. Trong một số trường hợp, bạn có thể phải nhập viện để điều trị.

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để ngăn ngừa nhiễm toan ceton là quản lý bệnh tiểu đường của bạn một cách cẩn thận. Điều này bao gồm dùng liều insulin theo quy định, ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào của nhiễm toan ceton, điều quan trọng là phải đi khám bác sĩ ngay.

Biến chứng

Nếu nhiễm toan ceto không được điều trị, nó có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

  • Hôn mê
  • Tử vong

Tiên lượng

Triển vọng cho những người bị nhiễm toan ceto thường tốt nếu họ được điều trị kịp thời. Nếu được điều trị thích hợp, hầu hết mọi người đều hồi phục hoàn toàn.

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Khoa Y, ngành Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).

Trả lời