Torsades de Pointes

04.10.2023 3:08 chiều

Sơ lược

Torsades de Pointes (TdP) là một loại nhịp tim nhanh thất, một loại rối loạn nhịp tim hiếm gặp nhưng có khả năng đe dọa tính mạng, đặc trưng bởi nhịp tim nhanh và không đều. TdP là một thuật ngữ tiếng Pháp có nghĩa là “xoắn điểm”. Chứng loạn nhịp tim này được đặt tên theo hình dáng đặc biệt của nó trên điện tâm đồ (ECG), trong đó các phức bộ QRS dường như xoắn quanh đường cơ sở.

Nguyên nhân và yếu tố rủi ro

TdP chủ yếu liên quan đến khoảng QT kéo dài trên ECG. Khoảng QT biểu thị thời gian cần thiết để tâm thất của tim khử cực và tái cực.

Nguyên nhân chính của TdP là do rối loạn hoạt động điện của tim, thường là do bệnh tim tiềm ẩn, thuốc hoặc mất cân bằng điện giải. Nguyên nhân phổ biến và các yếu tố rủi ro bao gồm:

  • Thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là những thuốc kéo dài khoảng QT (ví dụ: một số thuốc chống loạn nhịp, kháng sinh, thuốc chống loạn thần và thuốc kháng histamine), có thể gây ra TdP.
  • Mất cân bằng điện giải: Nồng độ kali (hạ kali máu), magiê (hạ kali máu) hoặc canxi thấp có thể làm tăng nguy cơ.
  • Bệnh tim cấu trúc: Các tình trạng như hội chứng QT kéo dài bẩm sinh hoặc bệnh tim mắc phải có thể khiến các cá nhân mắc TdP.

Triệu chứng

TdP có thể gây ra một loạt các triệu chứng, bao gồm:

  • Đánh trống ngực (nhịp tim nhanh, không đều)
  • Chóng mặt hoặc choáng váng
  • Ngất xỉu
  • Đau ngực hoặc khó chịu
  • Hụt hơi

Trong trường hợp nặng, TdP có thể chuyển thành rung tâm thất, có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Chẩn đoán

Chẩn đoán thường được thực hiện thông qua:

  • Điện tâm đồ (ECG) để đánh giá khoảng QT và xác định sự xoắn đặc trưng của phức bộ QRS.
  • Đánh giá bệnh sử của bệnh nhân để xác định các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn và các tác nhân tiềm ẩn.
  • Xét nghiệm máu để đánh giá mức độ điện giải, đặc biệt là kali và magiê.

Điều trị

Điều trị TdP nhằm mục đích giải quyết nguyên nhân cơ bản và kiểm soát chứng rối loạn nhịp tim bao gồm:

  • Ngừng hoặc điều chỉnh các loại thuốc có thể kéo dài khoảng QT.
  • Điều chỉnh sự mất cân bằng điện giải thông qua việc bổ sung qua đường tĩnh mạch.
  • Quản lý mọi tình trạng bệnh tim tiềm ẩn.
  • Tiêm tĩnh mạch các thuốc như magie sulfat để ổn định nhịp tim.
  • Trong trường hợp nghiêm trọng, sốc điện có thể cần thiết để khôi phục nhịp tim bình thường.
  • Quản lý lâu dài có thể liên quan đến thuốc chẹn beta hoặc thuốc chống loạn nhịp tim để ngăn ngừa tái phát.

Tiên lượng

Tiên lượng của Torsades de Pointes phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm nguyên nhân cơ bản, sức khỏe tổng thể của bệnh nhân và sự kịp thời của việc điều trị.

Nếu TdP được nhận biết và điều trị kịp thời, tiên lượng có thể thuận lợi và chứng loạn nhịp tim có thể được giải quyết mà không có biến chứng lâu dài. Tuy nhiên, nếu không được điều trị hoặc nếu nó chuyển thành rung tâm thất, TdP có thể đe dọa tính mạng và có thể dẫn đến tử vong đột ngột do tim.

 

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Khoa Y, ngành Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).