Virus Zika

12.11.2023 10:41 sáng

Sơ lược 

Virus Zika là một loại flavivirus lây truyền qua muỗi có liên quan đến các loại virus khác như sốt xuất huyết, sốt vàng da. Nó được phát hiện lần đầu tiên ở Uganda vào năm 1947, nhưng không gây ra đợt bùng phát lớn nào cho đến năm 2007, khi nó lan sang Micronesia và Polynesia. Năm 2015, virus Zika lây lan sang châu Mỹ, gây ra đợt bùng phát lớn ở Brazil. 

Các loại virus Zika 

Có hai loại virus Zika chính: Châu Phi và Châu Á. Loại châu Phi ít độc lực hơn và gây ra các triệu chứng nhẹ hơn. Loại châu Á nguy hiểm hơn và có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn, bao gồm dị tật bẩm sinh ở trẻ sinh ra từ người mẹ bị nhiễm bệnh. 

Bệnh do virus Zika gây ra 

Nhiễm virus Zika có thể gây ra nhiều bệnh khác nhau, bao gồm: 

  • Sốt Zika: Đây là dạng nhiễm virus Zika phổ biến nhất và thường gây ra các triệu chứng giống cúm nhẹ như sốt, phát ban, nhức đầu, đau cơ, đau khớp, đỏ mắt, buồn nôn và nôn. Các triệu chứng thường phát triển trong vòng 2-7 ngày sau khi bị muỗi nhiễm bệnh đốt và kéo dài trong 2-7 ngày. 
  • Hội chứng Guillain-Barré: Đây là một rối loạn thần kinh hiếm gặp có thể gây yếu cơ và tê liệt. Nó phổ biến hơn ở những người đã bị nhiễm virus Zika trước đó không lâu. 
  • Dị tật bẩm sinh do virus Zika: Đây là một nhóm dị tật bẩm sinh có thể xảy ra ở trẻ sơ sinh được sinh ra từ những bà mẹ bị nhiễm virus Zika trong thời kỳ mang thai. Dị tật bẩm sinh có thể bao gồm tật đầu nhỏ (đầu của em bé nhỏ hơn bình thường), tổn thương não, giảm thính lực và các vấn đề về mắt. 

Triệu chứng của nhiễm virus Zika 

Hầu hết những người bị nhiễm virus Zika đều không phát triển bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, những người phát triển các triệu chứng thường gặp các triệu chứng giống cúm nhẹ như: 

  • Sốt 
  • Phát ban 
  • Đau đầu 
  • Đau cơ 
  • Đau khớp 
  • Viêm kết mạc 
  • Buồn nôn 
  • Nôn mửa 

Các triệu chứng thường phát triển trong vòng 2-7 ngày sau khi bị muỗi nhiễm bệnh chích. Chúng thường kéo dài từ 2-7 ngày, nhưng có thể tồn tại lâu hơn ở một số người. 

Chẩn đoán virus Zika 

Virus Zika có thể được chẩn đoán bằng xét nghiệm máu hoặc xét nghiệm nước tiểu. Xét nghiệm máu được sử dụng để phát hiện kháng thể đối với virus Zika. Xét nghiệm nước tiểu được sử dụng để phát hiện chính virus Zika. 

Điều trị virus Zika 

Không có phương pháp điều trị cụ thể đối với virus Zika. Điều trị tập trung vào việc làm giảm các triệu chứng. Điều này có thể bao gồm các loại thuốc không kê đơn như acetaminophen hoặc ibuprofen để giảm sốt và giảm đau. 

Tiên lượng  

Hầu hết những người bị nhiễm virus Zika đều hồi phục hoàn toàn mà không có bất kỳ biến chứng nào. Tuy nhiên, virus zika có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng ở phụ nữ mang thai và thai nhi. Virus Zika có thể gây dị tật bẩm sinh như tật đầu nhỏ, tình trạng đầu của trẻ nhỏ hơn bình thường. 

Phòng chống virus Zika 

Cách tốt nhất để phòng ngừa virus zika là tránh bị muỗi chích. Điều này có thể được thực hiện bằng cách sử dụng thuốc chống côn trùng, mặc áo dài tay và quần dài, đồng thời ở trong những khu vực có màn chắn trên cửa sổ và cửa ra vào. 

Nếu đang mang thai hoặc dự định có thai, điều quan trọng là phải thực hiện các biện pháp phòng ngừa bổ sung để ngăn ngừa nhiễm virus Zika. Điều này bao gồm tránh đi du lịch đến những khu vực có virus lưu hành. 

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Khoa Y, ngành Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).