Ga 68 PSMA-11 – Hoạt chất phóng xạ hỗ trợ PET chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt

02.12.2020 1:18 sáng

Ga 68 PSMA-11 LÀ GÌ

Là hoạt chất phóng xạ chẩn đoán, được chỉ định dùng trong chụp cắt lớp phát xạ positron (positron emission tomography: PET), giúp xác định các tổn thương dương tính với kháng nguyên màng đặc hiệu của tuyến tiền liệt (prostate-specific membrane antigen: PSMA) ở bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt.

CƠ CHẾ TÁC DỤNG

Các tế bào ung thư tuyến tiền liệt ác tính, thường biểu hiện quá mức PSMA. Ga 68 PSMA-11 liên kết với các tế bào biểu hiện PSMA. Ga-68 (Gallium-68) là hoạt chất phóng xạ hạt nhân β + cho phép thu nhận qua chụp cắt lớp phát xạ positron (PET).

HIÊU QUẢ LÂM SÀNG

Tính an toàn và hiệu quả của Ga 68 PSMA-11 đã được đánh giá trong hai thử nghiệm lâm sàng tiền cứu với tổng số 960 nam giới bị ung thư tuyến tiền liệt, mỗi người được tiêm một mũi Ga 68 PSMA-11.

Trong thử nghiệm đầu tiên, 325 bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt được chứng minh bằng sinh thiết đã trải qua chụp PET / CT hoặc PET / MRI được thực hiện với Ga 68 PSMA-11. Những bệnh nhân này là ứng cử viên cho phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt và các hạch bạch huyết vùng chậu và được coi là có nguy cơ di căn cao hơn. Trong số những bệnh nhân tiến hành phẫu thuật, những bệnh nhân có kết quả dương tính ở hạch chậu trên Ga 68 PSMA-11 PET có tỷ lệ ung thư di căn quan trọng về mặt lâm sàng được xác nhận bởi bệnh lý phẫu thuật. Sự sẵn có của thông tin này trước khi điều trị được cho là có ý nghĩa quan trọng đối với việc điều trị chăm sóc bệnh nhân. Ví dụ, nó có thể giúp một số bệnh nhân không phải trải qua một cuộc phẫu thuật không cần thiết.

Thử nghiệm thứ hai bao gồm 635 bệnh nhân có nồng độ PSA huyết thanh tăng sau phẫu thuật tuyến tiền liệt hoặc xạ trị. Điều này cho thấy có bằng chứng sinh hóa về ung thư tuyến tiền liệt tái phát. Tất cả những bệnh nhân này đều được chụp PET / CT Ga 68 PSMA-11 hoặc PET / MR. Dựa trên kết quả chụp cắt lớp, 74% bệnh nhân này có ít nhất một tổn thương dương tính được phát hiện bằng Ga 68 PSMA-11 PET ở ít nhất một vùng cơ thể (xương, tuyến tiền liệt, hạch vùng chậu hoặc mô mềm ngoài chậu). Ở những bệnh nhân có kết quả đọc PET Ga 68 PSMA-11 dương tính (so sánh với bệnh lý mô từ sinh thiết, kết quả từ hình ảnh ban đầu hoặc theo dõi bằng các phương pháp thông thường và mức PSA nối tiếp có sẵn), cho thấy tái phát cục bộ hoặc di căn của ung thư tuyến tiền liệt đã được xác nhận trong 91% các trường hợp. Do đó, thử nghiệm thứ hai đã chứng minh rằng Ga 68 PSMA-11 PET có thể phát hiện vị trí bệnh ở những bệnh nhân có bằng chứng sinh hóa về ung thư tuyến tiền liệt tái phát, từ đó cung cấp thông tin quan trọng có thể ảnh hưởng đến phương pháp điều trị.

NHỮNG ĐIỂM CẦN LƯU Ý

  • Không có tác ứng phụ nghiêm trọng nào được quy cho Ga 68 PSMA-11. Các tác dụng phụ thường gặp nhất đối với Ga 68 PSMA-11 là buồn nôn, tiêu chảy và chóng mặt.
  • Có nguy cơ chẩn đoán sai vì liên kết Ga 68 PSMA-11 có thể xảy ra trong các loại ung thư khác cũng như một số mô không ác tính nhất định có thể dẫn đến lỗi nhằm lẫn chẩn đoán hình ảnh.
  • Có những rủi ro bức xạ vì Ga 68 PSMA-11 góp phần vào việc tiếp xúc với bức xạ tích lũy lâu dài tổng thể của bệnh nhân, có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư.

Nguồn tham khảo

  1. https://www.fda.gov/news-events/press-announcements/fda-approves-first-psma-targeted-pet-imaging-drug-men-prostate-cancer
  2. https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2020/212642s000lbl.pdf

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Khoa Y, ngành Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).

#Ga 68 PSMA-11
#Ung thư tiền liệt tuyến