Opioid

07.08.2023 12:54 sáng

Opioid hay thuốc phiện là một nhóm thuốc giảm đau mạnh thường được sử dụng để kiểm soát cơn đau vừa đến nặng. Chúng hoạt động bằng cách liên kết với các thụ thể opioid trong não, tủy sống và các bộ phận khác của cơ thể, có thể dẫn đến giảm đau, an thần, và cảm giác hưng phấn.Chúng có thể có nguồn gốc tự nhiên từ cây thuốc phiện hoặc được sản xuất tổng hợp.
Có nhiều loại opioid khác nhau, bao gồm:

  • Opioid tự nhiên: Chúng có nguồn gốc từ cây thuốc phiện và bao gồm các loại thuốc như morphine và codeine.
  • Opioid bán tổng hợp: Đây là những dạng thuốc phiện tự nhiên đã được biến đổi về mặt hóa học và bao gồm các loại thuốc như oxycodone và hydrocodone.
  • Opioid tổng hợp: Những loại thuốc phiện hoàn toàn được tổng hợp và không có nguồn gốc từ các nguồn tự nhiên.

Sử dụng trong y tế:
Opioid thường được sử dụng trong môi trường y tế để kiểm soát cơn đau cấp tính, chẳng hạn như sau phẫu thuật hoặc do chấn thương nặng. Được kê đơn để giảm đau ngắn hạn trong các trường hợp như thủ thuật nha khoa.

Rủi ro và tác dụng phụ:
Mặc dù opioid có thể giảm đau hiệu quả, nhưng chúng có nhiều rủi ro và tác dụng phụ tiềm ẩn, bao gồm:

  • Nghiện: Opioids có khả năng gây nghiện cao, có nghĩa là chúng có thể dẫn đến sự phụ thuộc về thể chất và thèm thuốc.
  • Ức chế hô hấp: Opioids có thể làm chậm nhịp thở, đặc biệt khi dùng liều cao hoặc kết hợp với các chất ức chế khác như rượu.
  • Táo bón: Opioid thường gây táo bón vì chúng ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
    An thần và buồn ngủ: Opioids có thể gây buồn ngủ, làm suy giảm chức năng nhận thức và thể chất.
  • Buồn nôn và nôn: Đây là những tác dụng phụ phổ biến của việc sử dụng opioid.
  • Quá liều: Dùng liều cao opioid hoặc kết hợp chúng với các chất khác có thể dẫn đến quá liều, có thể đe dọa đến tính mạng.

Giảm thiểu rủi ro và điều trị:
Để giảm thiểu rủi ro liên quan đến opioid, các nhân viên chăm sóc sức khỏe và bệnh nhân nên thực hiện các biện pháp như:

  • Tuân thủ nghiêm ngặt liều lượng và thời gian quy định.
  • Thảo luận về những rủi ro tiềm ẩn và tác dụng phụ với nhân viên chăm sóc sức khỏe.
  • Thường xuyên theo dõi và đánh giá lại nhu cầu về opioid
  • Tìm kiếm chiến lược kiểm soát cơn đau thay thế, chẳng hạn như thuốc không gây nghiện hoặc phương pháp tiếp cận không dùng thuốc (ví dụ: vật lý trị liệu, liệu pháp hành vi nhận thức).
  • Bảo quản opioid đúng cách để tránh bị người khác lạm dụng.
  • Tìm kiếm sự giúp đỡ và hỗ trợ cho tình trạng lệ thuộc hoặc nghiện chất dạng thuốc phiện, chẳng hạn như thông qua chương trình điều trị hỗ trợ bằng thuốc hoặc các chương trình tư vấn.

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Khoa Y, ngành Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).

Trả lời