Viêm cơ vô căn

23.02.2024 11:56 sáng

Sơ lược

Viêm cơ vô căn (Idiopathic inflammatory myositis: IIM), còn được gọi đơn giản là viêm cơ, là một nhóm các rối loạn tự miễn dịch hiếm gặp, đặc trưng bởi tình trạng viêm cơ xương. Tình trạng viêm này dẫn đến yếu cơ, mệt mỏi và đau. IIM cũng có thể ảnh hưởng đến các cơ quan khác, chẳng hạn như cơ da, phổi và tim, tùy thuộc vào từng loại cụ thể.

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính xác của IIM vẫn chưa được biết, do đó có thuật ngữ “vô căn”. Tuy nhiên, nó được cho là xuất phát từ sự kết hợp giữa các yếu tố di truyền và môi trường. Hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào các mô cơ khỏe mạnh, dẫn đến viêm và tổn thương cơ.

Triệu chứng

Các triệu chứng phổ biến của IIM bao gồm:

  • Yếu cơ: Tình trạng này thường ảnh hưởng đến các cơ gần nhất, gần thân nhất, gây khó khăn khi leo cầu thang, đứng lên khỏi ghế hoặc nâng đồ vật.
  • Mệt mỏi: Viêm cơ có thể dẫn đến mệt mỏi quá mức và khó thực hiện các hoạt động hàng ngày.
  • Đau: Đau cơ có thể liên tục hoặc ngắt quãng, âm ỉ hoặc đau nhói và trầm trọng hơn khi hoạt động.
  • Phát ban trên da: Một số loại bệnh phụ, như viêm da cơ, có thể gây phát ban đặc trưng trên mặt, mí mắt, bàn tay và các khu vực khác.
  • Khó nuốt: Viêm cơ cổ họng có thể khiến việc nuốt trở nên khó khăn.
  • Bệnh phổi kẽ: Bệnh này có thể gây khó thở, ho và khó thở.

Chẩn đoán

Chẩn đoán IIM có thể khó khăn vì các triệu chứng có thể giống với các tình trạng khác. Các bác sĩ thường dựa vào sự kết hợp của:

  • Khám thực thể: Kiểm tra tình trạng yếu cơ, đau nhức, phát ban trên da.
  • Xét nghiệm máu: Tìm kiếm các enzyme tăng cao trong cơ, kháng thể đặc hiệu và các dấu hiệu viêm khác.
  • Sinh thiết cơ: Lấy một mẫu mô nhỏ để kiểm tra bằng kính hiển vi để xác định tình trạng viêm.
  • Điện cơ đồ (EMG): Đánh giá hoạt động điện ở cơ để đánh giá chức năng thần kinh và cơ.

Điều trị

Điều trị nhằm mục đích ngăn chặn hoạt động quá mức của hệ thống miễn dịch và kiểm soát các triệu chứng. Các lựa chọn bao gồm:

  • Corticosteroid: Những loại thuốc này làm giảm viêm, nhưng sử dụng lâu dài có thể có tác dụng phụ.
  • Thuốc ức chế miễn dịch: Những loại thuốc này làm suy yếu hệ thống miễn dịch để ngăn ngừa tổn thương cơ thêm.
  • Vật lý trị liệu: Các bài tập giúp duy trì sức mạnh và sự linh hoạt của cơ bắp.
  • Các loại thuốc khác: Thuốc giảm đau, thuốc kiểm soát mệt mỏi và thuốc đặc trị cho phổi có thể được sử dụng khi cần thiết.

Tiên lượng

Tiên lượng của IIM khác nhau tùy thuộc vào loại phụ cụ thể, mức độ nghiêm trọng và đáp ứng với điều trị. Chẩn đoán và điều trị sớm là rất quan trọng để cải thiện kết quả. Mặc dù không có cách chữa trị nhưng nhiều người mắc IIM đã kiểm soát được triệu chứng đáng kể và có cuộc sống tích cực.

Cần lưu ý rằng đây là nội dung tổng quan và không thể thay thế lời khuyên y tế chuyên nghiệp. Nếu bạn lo lắng hoặc có các triệu chứng liên quan, điều cần thiết là tham khảo ý kiến ​​​​chuyên gia chăm sóc sức khỏe để được đánh giá và hướng dẫn thích hợp.

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Khoa Y, ngành Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).