Glucosamine

30.06.2024 7:03 chiều

Sơ lược

Glucosamine là một loại đường amin (amino sugar) tự nhiên. Trong cơ thể người, glucosamine tham gia vào quá trình tổng hợp glycosaminoglycans và proteoglycans, là những thành phần thiết yếu của sụn.

Người trẻ thường có lượng glucosamine dồi dào, hỗ trợ hình thành và duy trì sụn khỏe mạnh. Tuy nhiên, khả năng sản xuất glucosamine tự nhiên của cơ thể có xu hướng giảm khi càng lớn tuổi. Sự giảm này làm mỏng và suy yếu sụn, có thể dẫn đến đau khớp và các tình trạng như viêm xương khớp.

Cấu trúc

Glucosamine là một loại đường amin, đặc biệt là amino monosaccharide. Công thức hóa học của nó là C6H13NO5. Về mặt cấu trúc, nó bao gồm một phân tử glucose có nhóm amino (NH2) được thay thế ở vị trí C2, thay thế nhóm hydroxyl (OH). Sự thay đổi cấu trúc này làm cho nó trở thành một phần không thể thiếu trong quá trình tổng hợp sụn và các mô liên kết khác.

Chức năng

Trong cơ thể, glucosamine có một số chức năng quan trọng:
1. Hình thành và sửa chữa sụn: Glucosamine là tiền chất của glycosaminoglycans, là thành phần chính của sụn khớp. Nó giúp tổng hợp và sửa chữa sụn.
2. Bôi trơn khớp: Nó hỗ trợ sản xuất chất hoạt dịch, giúp bôi trơn khớp và cho phép cử động trơn tru.
3. Đặc tính chống viêm: Glucosamine có thể giúp giảm viêm ở khớp, có thể giảm đau và cải thiện chức năng khớp.

Ứng dụng trong lâm sàng

Glucosamine được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực y tế, đặc biệt trong điều trị viêm xương khớp và các tình trạng liên quan đến khớp khác:

1. Điều trị viêm xương khớp: Thuốc bổ sung Glucosamine được sử dụng phổ biến để điều trị viêm xương khớp, đặc biệt là ở đầu gối. Chúng được cho là làm chậm quá trình thoái hóa của sụn, giảm đau và cải thiện khả năng vận động của khớp. Glucosamine sulfate là dạng được nghiên cứu nhiều nhất và được cho là có hiệu quả hơn glucosamine hydrochloride.

2. Liệu pháp kết hợp: Glucosamine thường được kết hợp với chondroitin sulfate trong thực phẩm bổ sung. Chondroitin là một thành phần khác của sụn có thể kết hợp với glucosamine để tăng cường tác dụng của nó.

3. Thuốc thay thế: Ngoài viêm xương khớp, glucosamine đôi khi được sử dụng trong y học thay thế để hỗ trợ sức khỏe khớp tổng thể và ngăn ngừa sự khởi phát tổn thương khớp.

Glucosamin dung nạp hàng ngày 

  • Nguồn từ thực phẩm: Glucosamine có số lượng không đáng kể trong hầu hết các loại thực phẩm, nên những người muốn tăng lượng glucosamine hấp thụ thường dựa vào các chất bổ sung hơn là nguồn thực phẩm.
  • Liều lượng: thường dùng để bổ sung glucosamine là 1.500 mg mỗi ngày. Có thể được dùng một liều duy nhất hoặc chia thành nhiều liều trong ngày.
  • Sử dụng phòng ngừa: Một số cá nhân bắt đầu dùng chất bổ sung glucosamine sớm hơn, ở độ tuổi 40 hoặc 50, như một biện pháp phòng ngừa nhằm trì hoãn hoặc giảm thiểu các vấn đề về khớp liên quan đến lão hóa.

Tính Hiệu quả và an toàn

Hiệu quả của việc bổ sung glucosamine vẫn là chủ đề tranh luận giữa các nhà nghiên cứu. Một số nghiên cứu cho thấy lợi ích khiêm tốn trong việc giảm đau và cải thiện chức năng ở bệnh nhân đau khớp, trong khi những nghiên cứu khác không tìm thấy sự khác biệt đáng kể so với giả dược.

Mặc dù có nhiều kết quả khác nhau nhưng glucosamine vẫn được dùng phổ biến do nguy cơ tác dụng phụ tương đối thấp. Glucosamine nhìn chung an toàn cho hầu hết mọi người khi dùng ở liều khuyến cáo. Tuy nhiên, nó có thể gây ra tác dụng phụ nhẹ như khó chịu ở đường tiêu hóa, đau đầu và phản ứng dị ứng, đặc biệt ở những người dị ứng với động vật có vỏ vôi.

Nguyễn Tiến Sử, MD, PhD, MBA

🎓Tốt nghiệp Bác Sĩ Đa Khoa (MD), tại Đại Học Y Dược TP. HCM, VIETNAM (1995). 🎓Tốt nghiệp Tiến Sĩ Y Khoa (PhD), ngành Y Học Ứng Dụng Gene, tại Tokyo Medical and Dental University, JAPAN (2007). 🎓Tốt nghiệp Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (MBA), ngành Global Leadership, tại Bond University, AUSTRALIA (2015).