Viêm khớp vẩy nến

Sơ lược

Viêm khớp vảy nến (Psoriatic arthritis: PsA) là một bệnh viêm mãn tính kết hợp các đặc điểm của viêm khớp với bệnh vẩy nến, một tình trạng da đặc trưng bởi các mảng đỏ, có vảy. Đây là một loại bệnh tự miễn dịch trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các mô khỏe mạnh, dẫn đến đau khớp, cứng khớp và sưng, thường kết hợp với các tổn thương da.

Nguyên nhân

Nguyên nhân chính xác của PsA vẫn chưa được hiểu đầy đủ, nhưng các nhà khoa học tin rằng nó là kết quả của sự kết hợp giữa các yếu tố di truyền, môi trường và hệ thống miễn dịch. Tiền sử gia đình mắc bệnh vẩy nến hoặc viêm khớp làm tăng nguy cơ. Một số bệnh nhiễm trùng, chấn thương vật lý hoặc các yếu tố môi trường có thể gây ra bệnh ở những người có cơ địa di truyền.

Triệu chứng

• Đau và cứng khớp: Thường ảnh hưởng đến các khớp ngón tay, ngón chân, đầu gối và cột sống. Cơn đau thường nặng hơn vào buổi sáng hoặc sau thời gian không hoạt động.
• Sưng: Các khớp có thể bị sưng và nóng khi chạm vào. Sưng ngón tay và ngón chân “giống như xúc xích”, được gọi là viêm ngón tay, là tình trạng phổ biến.
• Triệu chứng bệnh vẩy nến: Các mảng da đỏ, có vảy, thường ở khuỷu tay, đầu gối, da đầu hoặc lưng dưới.
• Thay đổi móng: Móng rỗ, dày hoặc tách khỏi nền móng (bệnh bong móng) là phổ biến.
• Mệt mỏi: Mệt mỏi mãn tính là một triệu chứng thường gặp.
• Viêm gân: Viêm nơi gân hoặc dây chằng bám vào xương, thường ở gót chân hoặc lòng bàn chân.

Chẩn đoán

Chẩn đoán dựa trên sự kết hợp giữa đánh giá tiền sử bệnh, khám sức khỏe và các chẩn đoán hình ảnh. Không có xét nghiệm cụ thể nào cho bệnh vẩy nến, nhưng bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm sau:

• Xét nghiệm máu: Để kiểm tra các dấu hiệu viêm (như ESR hoặc CRP) và loại trừ các tình trạng khác, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp.
• Chẩn đoán hình ảnh: Có thể sử dụng X-quang, MRI hoặc siêu âm để phát hiện tổn thương khớp, viêm hoặc viêm gân.
• KhKhám sức khỏe: Bác sĩ sẽ tìm kiếm các dấu hiệu viêm khớp, tổn thương da và thay đổi móng.
• Tiền sử bệnh nhân: Tiền sử gia đình mắc bệnh vẩy nến hoặc viêm khớp, và kiểu đau khớp và tổn thương da, đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra chẩn đoán.

Điều trị

Thuốc:

• Thuốc kháng viêm không steroid (NSAID): Giúp giảm đau và viêm.
• Thuốc chống thấp khớp cải thiện bệnh (Disease-Modifying Antirheumatic Drugs: DMARD): Chẳng hạn như methotrexate hoặc sulfasalazine, để làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.
• Thuốc sinh học: Nhắm mục tiêu vào các bộ phận cụ thể của hệ thống miễn dịch, chẳng hạn như chất ức chế TNF, chất ức chế IL-17 hoặc chất ức chế IL-12/23.
• Corticosteroid: Để giảm nhẹ các triệu chứng nghiêm trọng trong thời gian ngắn.

Vật lý trị liệu: Giúp duy trì chức năng và khả năng vận động của khớp.

Thay đổi lối sống: Tập thể dục thường xuyên, chế độ ăn uống lành mạnh và kiểm soát căng thẳng có thể giúp kiểm soát các triệu chứng.

Phẫu thuật: Trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể cần phẫu thuật thay khớp.

Tiên lượng

Viêm khớp vẩy nến là tình trạng bệnh kéo dài suốt đời, có thể kiểm soát được nhưng không chữa khỏi. Tiên lượng khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh và thời điểm chẩn đoán và điều trị sớm. Với phương pháp điều trị phù hợp, nhiều người có thể kiểm soát các triệu chứng hiệu quả và duy trì chất lượng cuộc sống tốt. Tuy nhiên, nếu không điều trị, PsA có thể dẫn đến tổn thương khớp vĩnh viễn và tàn tật. Chẩn đoán và điều trị sớm là chìa khóa để ngăn ngừa hoặc giảm thiểu tổn thương khớp và duy trì chức năng.

Cần lưu ý rằng đây là nội dung tổng quan và không thể thay thế lời khuyên y khoa chuyên nghiệp. Nếu bạn lo lắng hoặc có các triệu chứng liên quan, điều cần thiết là tham khảo ý kiến ​​​​chuyên gia chăm sóc sức khỏe để được đánh giá và hướng dẫn thích hợp.