Liệu pháp tế bào CAR-T

Liệu pháp tế bào CAR-T (CAR-T Cell therapy) là một loại liệu pháp miễn dịch, một phương pháp điều trị mới, trong đó các tế bào T (một loại tế bào miễn dịch) của bệnh nhân được trích ra từ máu và được biến đổi cấu trúc gene tại phòng thí nghiệm để giúp chúng có thể xác định và tấn công các tế bào ung thư hiệu quả hơn.

Tế bào CAR T (CAR-T cell) là gì

• CAR là viết tắt của Thụ thể kháng nguyên Chimeric (Chimeric Antigen Receptor).
• Tế bào CAR T là tế bào lympho T (tế bào miễn dịch) được biến đổi gen trong phòng thí nghiệm. Kỹ thuật này trang bị cho chúng một thụ thể đặc biệt, CAR, giúp chúng nhận biết và tấn công các tế bào ung thư cụ thể hiệu quả.

Tế bào CAR T hoạt động như thế nào

1. Chiết xuất: Các bác sĩ trích xuất tế bào T từ máu bệnh nhân.
2. Biến đổi gene: Trong phòng thí nghiệm, các tế bào T được chiết xuất được sửa đổi gene để biểu hiện CAR. Gọi là tế bào CAR-T
3. Nhân rộng: Các tế bào T đã sửa đổi gene, sau đó được nhân lên với số lượng lớn.
4. Truyền lại cơ thể bệnh nhân: Các tế bào CAR T được nhân rộng ra sẽ được truyền trở lại bệnh nhân.
5. Tấn công: Các tế bào CAR T nhận biết và tiêu diệt các tế bào ung thư biểu hiện kháng nguyên đích cụ thể.

Những lợi ích

• Liệu pháp nhắm mục tiêu: Tế bào CAR T chủ yếu tấn công các tế bào ung thư, giảm thiểu tác hại đến các mô khỏe mạnh.
• Phản ứng lâu dài: Trong một số trường hợp, tế bào CAR T có thể mang lại sự thuyên giảm lâu dài.
• Y học cá nhân hóa: Tế bào CAR T được điều chỉnh phù hợp với bệnh ung thư riêng của từng bệnh nhân, mang đến cách tiếp cận cá nhân hóa hơn.

Những thách thức

• Chi phí cao: Liệu pháp tế bào CAR T hiện nay rất đắt tiền.
• Độ phức tạp trong sản xuất: Sản xuất tế bào CAR T là một quá trình phức tạp và tốn thời gian.
• Tác dụng phụ: Tế bào CAR T có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, bao gồm hội chứng phóng thích cytokine (CRS) và nhiễm độc thần kinh.

Tình trạng hiện tại

• Liệu pháp tế bào CAR T vẫn còn ở giai đoạn đầu, nhưng nó đã cho thấy kết quả đầy hứa hẹn trong điều trị một số loại ung thư máu, như bệnh bạch cầu và ung thư hạch.
• Nghiên cứu đang được tiến hành để cải thiện tính an toàn, hiệu quả và khả năng chi trả của liệu pháp này, mở rộng phạm vi tiếp cận sang các loại ung thư khác.

Phương pháp tương tự cũng được áp dụng cho tế bào NK (Natural Killer Cell), cũng là một loại tế bào miễn dịch, được gọi là liệu pháp tế bào CAR-NK. Liệu pháp này có ưu điểm là ít gây bão cytokine như liệu pháp tế bào CAR-T.

Tham khảo thêm:

Lịch sử phát triển và triển vọng của liệu pháp tế bào CAR-T trong điều trị ung thư