Tế bào lympho T

Tế bào lympho T (T lymphocyte) hay còn gọi là tế bào T (T cell), là một loại tế bào bạch cầu đóng vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch. Chúng là thành phần chính của khả năng miễn dịch thích nghi, là khả năng của cơ thể tạo ra phản ứng cụ thể chống lại mầm bệnh. Tế bào T được sản xuất trong tuỷ xương và trưởng thành trong tuyến ức (thymus). Chúng có trách nhiệm nhận biết và tấn công các đối tượng ngoại nhập bất thường như virus, vi khuẩn và tế bào ung thư. Khi chức năng tế T bị suy yếu có thể dẫn đến nhiều loại bệnh, bao gồm rối loạn tự miễn và ung thư. Do đó, việc hiểu chức năng và điều chỉnh của tế bào T là rất quan trọng để phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả cho những bệnh liên quan.

Có một số loại tế bào T, mỗi loại có chức năng và đặc điểm riêng:

Tế bào T trợ giúp (Helper T cell): Tế bào T trợ giúp hay còn gơi là tế bào CD4 (CD4 cell đóng vai trò trung tâm trong việc điều phối các phản ứng miễn dịch. Chúng nhận ra các kháng nguyên do các tế bào trình diện kháng nguyên (antigen-presenting cells: APC) trình diện và tiết ra các chất truyền tin hóa học được gọi là các cytokine. Các cytokine này kích thích các tế bào miễn dịch khác, chẳng hạn như tế bào B và tế bào T gây độc tế bào, để tạo ra phản ứng miễn dịch.Các tế bào T hỗ trợ được bao gồm Th1, Th2, Th17 và tế bào hỗ trợ nang T (Tfh), mỗi tế bào có chức năng chuyên biệt chức năng.

Tế bào T gây độc tế bào (Cytotoxic T cells ): còn được gọi là tế bào T sát thủ (killer T cells), chịu trách nhiệm tiêu diệt các tế bào bị nhiễm bệnh hoặc bất thường. Chúng nhận ra các kháng nguyên cụ thể có trên bề mặt tế bào bị nhiễm bệnh hoặc tế bào khối u thông qua các thụ thể tế bào T (T cell receptors : TCR) của chúng. Sau khi được kích hoạt, các tế bào T gây độc tế bào giải phóng các chất độc hại, chẳng hạn như perforin và granzyme, để gây chết tế bào đích.

Tế bào T điều tiết (Regulatory T cell: Tregs): Các tế bào T điều tiết tham gia vào việc duy trì khả năng dung nạp miễn dịch và ngăn ngừa các phản ứng miễn dịch quá mức. Chúng ức chế hoạt động của các tế bào miễn dịch khác để ngăn chặn các phản ứng tự miễn dịch và duy trì cân bằng nội môi miễn dịch.

Tế bào T ghi nhớ (Memory T cells): là nhóm tế bào T tồn tại lâu dài được tạo ra sau phản ứng miễn dịch ban đầu. Chúng “ghi nhớ” các kháng nguyên đã gặp trước đó và tạo ra phản ứng nhanh hơn và hiệu quả hơn khi tiếp xúc lại với cùng một mầm bệnh. Các tế bào T ghi nhớ có thể là CD4+ hoặc CD8+ và góp phần tạo nên khả năng miễn dịch lâu dài.